ด้วยสถานการณ์ป่าไม้ในปัจจุบัน มีการใช้ทรัพยากรป่าไม้เป็นฐานของการพัฒนาเศรษฐกิจเพิ่มมากขึ้น ส่งผลให้มีการบุกรุกพื้นที่ป่าไม้ เพื่อใช้ประโยชน์ในรูปแบบต่างๆ อย่างไม่เหมาะสม ทำให้เกิดการเสื่อมโทรมลงและลดลงของพื้นที่ป่าไม้อย่างต่อเนื่อง ก่อให้เกิดผลเสียหายต่อระบบนิเวศน์สิ่งแวดล้อมเพื่อให้การดำเนินการเฝ้าระวัง ป้องกันการบุกรุกทำลายทรัพยากรป่าไม้เกิดประสิทธิภาพยิ่งขึ้นรวมทั้งเพื่อสนับสนุนภารกิจหน่วยงานในพื้นที่ในการป้องกันรักษาทรัพยากรป่าไม้และการใช้ข้อมมูลระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ประกอบการตัดสินใจของผู้บริหารเพื่อวินิจฉัยสั่งการให้ทันต่อสถานการณ์ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ได้พิจารณาแล้ว จึงเห็นให้มีคำสั่งกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ที่ 512/2552 เรื่อง การจัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศ ณ สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ จำนวน 8 ศูนย์ภูมิภาค และ 1 ศูนย์ส่วนกลาง ดังต่อไปนี้
- ส่วนภูมิสารสนเทศ ที่ตั้ง กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เลขที่ 61 ถนนพหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900 เป็นหน่วยงานให้ความช่วยเหลือดูแลข้อมูลข่าวสารสนเทศพื้นที่ป่าอนุรักษ์ ภาคกลาง และประสานงานกับศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศทั่วประเทศ รวมถึงมีพื้นที่ดูแลรับผิดชอบ สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 1 (ปราจีนบุรี), สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 1 สาขาสระบุรี, สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 2 (ศรีราชา), สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 3 (บ้านโป่ง) และสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 3 สาขาเพชรบุรี
- ศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศ (สุราษฎร์ธานี) ที่ตั้ง สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 4 (สุราษฎร์ธานี) ถ.กาญจนาภิเษก ต.บางกุ้ง อ.เมืองจ.สุราษฎร์ธานี รหัสไปรษณีย์ 84000 เป็นหน่วยงานให้ความช่วยเหลือดูแลข้อมูลข่าวสารสนเทศพื้นที่ป่าอนุรักษ์ ภาคใต้ มีพื้นที่ดูแลรับผิดชอบในเขต สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 4 (สุราษฎร์ธานี)
- ศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศ (อุบลราชธานี) ที่ตั้ง สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 9 (อุบลราชธานี) เลขที่ 189 ถ.แจ้งสนิท ต.แจระแม อ.เมือง จ.อุบลราชธานี รหัสไปรษณีย์ 34000 เป็นหน่วยงานให้ความช่วยเหลือดูแลข้อมูลข่าวสารพื้นที่อนุรักษ์ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีพื้นที่ดูแลรับผิดชอบในเขต สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 10 (อุดรธานี), สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 7 (นครราชสีมา) และสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 9 (อุบลราชธานี)
- ศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศ (ตาก) ที่ตั้ง สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 14 (ตาก) ต.ป่ามะม่วง อ.เมือง จ.ตาก รหัสไปรษณีย์ 63000 เป็นหน่วยงานให้ความช่วยเหลือดูแลข้อมูลข่าวสารสนเทศพื้นที่ป่าอนุรักษ์ ภาคเหนือตอนล่าง สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 10 (อุดรธานี), สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 7 (นครราชสีมา) และสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 9 (อุบลราชธานี)
- ศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศ (เชียงใหม่) ที่ตั้ง สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 16 (เชียงใหม่) เลขที่ 153 ถ.เจริญประเทศ ต.ช้างคลาน อ.เมือง จ.เชียงใหม่ รหัสไปรษณีย์ 50100 เป็นหน่วยงานให้ความช่วยเหลือดูแลข้อมูลข่าวสารสนเทศพื้นที่ป่าอนุรักษ์ภาคเหนือตอนบนซึ่งรับผิดชอบสำบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 13 แพร่ และสาขา สำบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 16 เชียงใหม่ และสาขา ซึ่งปัจจุบันได้แบ่งพื้นที่รับผิดชอบให้ศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศ (แพร่) ดูแลรับผิดในเขตสำบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 13 แพร่
- โดยปัจจุบันได้จัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศเพิ่มอีก 5 ศูนย์ ดังนี้
- ศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศ (ขอนแก่น) ดูแลรับผิดในเขต สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 8 (ขอนแก่น)
- ศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศ (เชียงราย) ดูแลรับผิดในเขต สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 15 (เชียงราย)
- ศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศ (พิษณุโลก) ดูแลรับผิดในเขต สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 11 (พิษณุโลก)
- ศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศ (แพร่) ดูแลรับผิดในเขต สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 13 (แพร่)
- ศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศ (สงขลา) ดูแลรับผิดในเขต สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 5 (นครศรีธรรมราช), สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 6 (สงขลา) และสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 6 สาขาปัตตานี
1. รับผิดชอบศูนย์ปฏิบัติการภูมิสารสนเทศระดับภูมิภาค ดูแลและพัฒนาระบบสารสนเทศ เพื่อสนับสนุนการบริหารจัดการพื้นที่ป่าอนุรักษ์ ข้อมูลข่าวสารพื้นที่ป่าอนุรักษ์ ที่รับผิดชอบและระบบงานตามภารกิจ
2. จัดทำมาตรฐานการแลกเปลี่ยนข้อมูล คำอิบายข้อมูล (Metadata) พัฒนาต้นแบบสารสนเทศระดับพื้นที่ และจัดทำคู่มือการดำเนินงานระดับพื้นที่
3. ศึกษา วิเคราะห์ และประมวลผลข้อมูลสารสนเทศ ด้านการเปลี่ยนแปลงพื้นที่ป่าไม้ เพื่อการเตือนภัยพิบัติ เพื่อสนับสนุนการบริหารจัดการพื้นที่ป่าอนุรักษ์
4. ส่งเสริมให้เกิดการประยุกต์ใช้ข้อมูลสารสนเทศด้านพื้นที่ป่าอนุรักษ์หน่วยงานทุกระดับในพื้นที่รับผิดชอบ เพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหาพื้นที่ป่าอนุรักษ์
5. ปฏิบัติงานอื่นตามที่ได้รับมอบหมาย
ที่ตั้งที่เดียวกับ สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 16 (เชียงใหม่) เลขที่ 153 ถนนเจริญประเทศ ตำบลช้างคลาน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ รหัสไปรษณีย์ 50100 ดูแลรับผิดชอบช่วยเหลือหน่วยงานในเขตภาคเหนือตอนบน ได้แก่ จังหวัดเชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง และแม่ฮ่องสอน
| แผนปฏิบัติราชการ อส. | เรื่องที่ 1 อนุรักษ์ ปกป้องรักษา และฟื้นฟูพื้นที่ป่าอนุรักษ์ | ||
| เป้าหมาย | อนุรักษ์ คุ้มครอง ปกป้องรักษา และฟื้นฟูทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่าอย่างมีประสิทธิภาพให้มีสภาพสมบูรณ์ | ||
| แนวทางพัฒนา | 1. คุ้มครอง ปกป้องรักษาพื้นที่ป่าอนุรักษ์ด้วยการประยุกต์ใช้องค์ความรู้ เทคโนโลยี และนวัตกรรม 2. อนุรักษ์และปกป้องพื้นที่ที่มีความสำคัญต่อการรักษาสมดุลของระบบนิเวศ 3. การฟื้นฟูและพัฒนาพื้นที่ป่าอนุรักษ์ตามแนวทางการพัฒนาที่ยั่งยืน 4. รับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ 5. ส่งเสริมบทบาทภาคป่าไม้ในการช่วยดูดซับก๊าซเรือนกระจก 6. คุ้มครอง สงวน ฟื้นฟู และรักษาทรัพยากรสัตว์ป่า | ||
| ตัวชี้วัด | 1. พื้นที่ป่าอนุรักษ์ได้รับการบริหารจัดการ 2. พื้นที่ป่าอนุรักษ์ได้รับการประกาศตามกฎหมาย 3. การกระทำผิดกฎหมายเกี่ยวกับการป่าไม้ลดลง (เมื่อเทียบกับค่าเฉลี่ย 3 ปีย้อนหลัง) 4. พื้นที่ป่าอนุรักษ์ได้รับการปลูกฟื้นฟูเพิ่มขึ้น 5. ชุมชนต้นแบบร่วมดำเนินกิจกรรมสนับสนุนการลดการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ จากชุมชนในพื้นที่อนุรักษ์ และเพิ่มการดูดกลับโดยผ่านบทบาทของการอนุรักษ์ และฟื้นฟูพื้นที่ป่าไม้ 6. มีแผนที่แสดงแนวเขตป่าอนุรักษ์ที่มีมาตรฐานและเป็นที่ยอมรับ 7.จำนวนพื้นที่ป่าอนุรักษ์ที่อยู่ในกระบวนการขอรับการรับรองในระดับนานาชาติ 8. ชนิดของสัตว์ป่าได้รับการสงวนและคุ้มครอง 9. ปริมาณการดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ | ||
| ผลผลิต/โครงการ | พื้นที่ป่าอนุรักษ์ได้รับการบริหารจัดการ | ฐานข้อมูลพื้นที่ป่าอนุรักษ์ | |
| กิจกรรม | กิจกรรมอนุรักษ์ ฟื้นฟู และพัฒนาป่าไม้ | กิจกรรมพัฒนาภูมิสารสนเทศ | กิจกรรมศูนย์ข้อมูลและเตือนภัยพิบัติในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ |